Wykładem Tomasza Kuby
Kozłowskiego o mieście Brzeżany na Podolu i jego sławnych mieszkańcach, rozpoczął
się tegoroczny, VI Międzynarodowy Festiwal Kultury Kresowej, który potrwa w
Jarosławiu do 12 września.
Tomasz Kuba Kozłowski –
kolekcjoner oraz znawca tematyki kresowej, wykład inaugurujący VI
Międzynarodowego Festiwal Kultury Kresowej, poświęcił miejscowości leżącej nad
Złotą Lipą – podolskich Brzeżanach.
Leżące w obwodzie tarnopolskim na Ukrainie,
Brzeżany to miejscowość, która przez wiele wieków administracyjnie należała do
Rzeczypospolitej. Nie dziwi więc historia miejsca i związanych z nim arystokratycznych
rodów Sieniawskich, Potockich, Czartoryskich i Lubomirskich – właścicieli miasteczka, którym to zawdzięczało
swoją świetność, a także niekiedy jej brak.
Tomasz Kozłowski przypomniał także postaci
innych „panów z Brzeżan” – urodzonych tu Aleksandra Brücknera–
polskiego profesora, filologa i slawistę, historyka literatury i kultury polskiej, marszałka
Edwarda Rydza-Śmigłego, Wacława Wolskiego – inżyniera, wynalazcę i
przedsiębiorcę naftowego. Prelegent nie zapomniał także o ks. abp Józefie Teodorowiczu,
który przez kilka lat piastował funkcję proboszcza parafii ormiańskiej w
Brzeżanach.
W drugiej części wykładu, prelegent przeniósł słuchaczy do
Lwowa, gdzie wraz z innymi mieszkańcami Galicji, mogli uczestniczyć w
Powszechnej Wystawie Krajowej, która miała miejsce w 1894 roku.
Spotkanie, jak zwykle autor
zilustrował unikalną ikonografią, pochodzącą z jego prywatnych zbiorów.
Tomasz
Kuba Kozłowski – warszawiak nieco z przypadku, „lwowski syn,
wnuk i prawnuk”, instruktor harcerski i popularyzator dziejów tego ruchu,
kolekcjoner okruchów przeszłości od ćwierć wieku gromadzący wszelkie
„kresowiana” z nadzieją na powstanie Muzeum Kresów. Od 2009 roku koordynator
programu „Warszawska Inicjatywa Kresowa” w Domu Spotkań z Historią w Warszawie,
w ramach którego organizuje wystawy, spotkania, promocje, pokazy filmowe,
wykłady, zajęcia dla młodzieży. Autor kilkudziesięciu prezentacji z cyklu
„Opowieści z Kresów” poświęconego dziedzictwu kulturowo – historycznemu Ziem
Wschodnich I i II Rzeczypospolitej. Wspólnie z Danutą Błahut–Biegańską autor
wystawy plenerowej „Świat Kresów”.
