Claudio Monteverdi Nieszpory dla Błogosławionej
Dziewicy.
Vespro della Beata Vergine
(Nieszpory Maryjne) są
jednym z najwyższej próby arcydzieł Monteverdiego, zarówno ze względu na
innowacje kompozytorskie, jak i dla swojej duchowej głębi i wielkiej
emocjonalności. Kompozycja ta jest sumą dawnych i nowych stylów, choć trudno je
jednoznacznie zaklasyfikować do kategorii prima
pratica i seconda pratica.
Tak, jak w każdym wielkim dziele
muzyki barokowej, tak i w Nieszporach
obecne są różne warstwy praktyk
wykonawczych, związane z wyborem środków. Szczegółowe badania źródeł
muzycznych, bibliograficznych i organologicznych rzuciły nowe światło na
zagadnienie instrumentarium tego utworu.
Na festiwalu w Jarosławiu Vespro per la Beata Vergine zostało wykonane na instrumentach historycznych z
czasów Monteverdiego. Zespół viole
de brazzo, obejmujący wszystkie
instrumenty tej rodziny: dwoje skrzypiec, wilę sopranową wiolę kontraltową,
wiolę tenorową i basso di
violino. Rodzina instrumentów
dętych składa się z kornetów, puzonów i dulcjanu. Całość dopełnia Bassus Generalis,
powierzony organom, klawesynowi, teorbie, oraz violi basowej.
Obok tych grup instrumentów, 8
solistów wykonuje wokalne części polifoniczne, zaś rolą chóru są intonacje
gregoriańskie i canti firmi.
Lauda Jerusalem i Magnificat zostały
wykonane odpowiednio o sekundę i kwartę niżej, na co wskazują obecne w tekście
tak zwane chiavette, które w praktyce ówczesnej epoki wskazywały na
transpozycję.
Wszystkie te elementy nadają Nieszporom bardzo
przejrzysty kształt dźwiękowy; dzięki nim cała kompozycja jest czytelna i
wyraźna, daje to jednocześnie możliwość dotarcia do głębokich warstw duchowych
i pierwiastka transcendentalnego, nie porzucając zmysłowego aspektu tej muzyki,
w której zawiera się cała sztuka religijna epoki baroku./ Marco Vitale
Contrasto Armonico.
Wykonawcy:
Adriana Fernandez – sopran
Maria Skiba – Sopran
Piotr Olech – alt
Radosław Pachołek – alt
Marcel Beekman – tenor
Robert Pożarski – tenor
Mitchell Sandler – bas
Andrzej Zawisza – bas
Wyszehradzka Orkiestra Barokowa
Sonatores Pannoniae
Contrasto Armonico
Dyr. Marco Vitale
Chorałowy Chór Festiwalowy
Dyr. Marcel Pérès